درمان ریزش مو از نگاه طب سنتی اسلامی ایرانی

موها ازجمله حساس‌ترین اعضای بدن انسان به شمار می‌آیند. عدم رسیدگی و رعایت نکردن برخی از نکات می‌تواند باعث آسیب به فولیکول‌های مو شده و موجبات ریزش آن‌ها را فراهم سازد. سبک زندگی امروزی نیز باعث شده است که عده کثیری از افراد جامعه با عارضه طاسی مردانه سر دست‌وپنجه نرم کنند.

ریزش مو همانند برخی مشکلات دیگر قابل درمان است. برای جلوگیری از ریزش مو روش‌های متعددی وجود داشته که در میان آن‌ها می‌توان به طب سنتی و راهکارهای آن اشاره داشت. در طب سنتی، عارضه ریزش مو به 2 شکل موضعی و خوراکی مورد درمان قرار می‌گیرد.

این راهکارهای درمانی شامل مصرف موضعی و خوراکی برخی داروهای گیاهی و روغن‌های گیاهی می‌شود. همچنین در طب سنتی توجه ویژه‌ای به مزاج و رژیم‌های غذایی خاص وجود دارد. در ادامه این مقاله کاربردی از کلینیک رز، برای ارزیابی و شناسایی علل ریزش مو و درمان سریع ریزش مو در خانه با طب سنتی با ما همراه باشید.

دلایل ریزش مو از دیدگاه طب سنتی

از دست دادن 80 الی 100 تار مو در طول شبانه‌روز امری طبیعی تلقی می‌گردد؛ اما هنگامی که این ریزش در ابعاد بیشتری صورت گرفته و روندی افزایشی به خود می‌گیرد، می‌بایست علت  آن شناسایی و بررسی شود. از دیدگاه طب سنتی، مسائل گوناگونی باعث ریزش مو می‌شوند؛ لذا، در ادامه به برخی از مهم‌ترین علل ریزش مو اشاره خواهیم داشت.

• کمبود ویتامین

ویتامین‌ها می‌توانند نقش مهمی در سلامت موها داشته باشند. در برخی شرایط کمبود یک ویتامین خاص و در برخی موارد نیز مصرف بیش‌از‌حد یک ویتامین می‌تواند موجبات ریزش مو را فراهم آورد. برای بهره‌مندی از موهایی سالم به تغذیه خود توجه داشته و از مصرف به‌اندازه ویتامین‌های A، B، D، E و C اطمینان حاصل نمایید.

• استرس

اضطراب و استرس نیز ازجمله شایع‌ترین علل ریزش مو به شمار می‌آیند. زندگی در شرایط پرتنش و کمبود خواب موجبات ریزش مو را فراهم می‌آورند. موقعیت‌های استرس‌زا همانند بارداری، بیماری‌های مزمن، آسیب‌های روحی و روانی و مصرف برخی از داروها می‌توانند احتمال ریزش مو ناشی از استرس را افزایش دهند.

• عصبانیت

عصبانیت نیز همانند اضطراب و استرس می‌تواند موجب تشدید ریزش مو شود. کنترل خشم، بهره‌گیری از راهکارهای تنفسی، مدیتیشن، یوگا و برخی از تمرین‌های ورزشی می‌توانند به کاهش تنش و تحریک‌پذیری افراد کمک کرده و درنهایت ریزش مو را کاهش دهند.

• زایمان

تغییرات هورمونی ناشی از بارداری و زایمان ازجمله شایع‌ترین علل ریزش مو بانوان محسوب می‌شوند. در حین بارداری میزان برخی از هورمون‌ها در بدن تغییر می‌کند. هنگامی که این تغییرات هورمونی به حالت عادی خود باز‌می‌گردند، ریزش موها به صورت ناگهانی رخ می‌دهد. در بسیاری از موارد این ریزش موقتی است؛ اما چنانچه ریزش مو ناشی از بارداری ادامه یابد، می‌بایست برای درمان اقدام صورت گیرد.

• اختلال در عملکرد غده تیروئید

غده تیروئید در محافظت از فولیکول‌های مو، نقشی کلیدی ایفا می‌کند. کم‌کاری و پرکاری تیروئید در دسته مهم‌ترین علل ریزش مو قرار داشته و این اختلالات می‌توانند اثرات نامطلوبی در سلامت موها ایجاد کنند. احساس سرما، افزایش تعریق، افزایش یا کاهش وزن بدون دلیل، فراموشی، تحریک‌پذیری و ضربان قلب سریع ازجمله اصلی‌ترین علائم اختلالات تیروئیدی به شمار می‌آیند. مطالعه مقاله ریزش موی تیروئیدی توصیه می شود.

• سندروم تخمدان پلی کیستیک

سندروم تخمدان پلی ‌کیستیک یک عارضه رایج در بانوان است که بر نحوه عملکرد تخمدان تأثیر می‌گذارد. این عارضه به دلیل ایجاد هورمون‌های آندروژنی می‌تواند موجبات ریزش شدید مو را فراهم آورد. این سندروم می‌تواند باعث ایجاد آکنه، کاهش ضخامت مو و شکنندگی موها نیز بشود.

• ریزش موی ژنتیکی

چنانچه فرد در میان خانواده و خویشاوندان درجه اول خود دارای سابقه طاسی سر باشد، ممکن است ریزش موی ارثی را تجربه کند. این نوع از ریزش می‌تواند در سنین مختلف و حتی از 20 سالگی آغاز گردد؛ اما شمار بالایی از مبتلایان ریزش مو ژنتیکی در سنین بالای 40 سال قرار دارند.

• رژیم غذایی

تبعیت از یک رژیم غذایی سالم، ارگانیک و کم‌چربی می‌تواند به سلامت موها کمک شایانی کند. مصرف بیش‌ازحد گوشت می‌تواند سطح تستوسترون خون را افزایش داده و ریزش مو را تشدید کند. از دیدگاه طب سنتی تخم‌مرغ، ماهی، پنیر کم‌چرب، ماست، سویا و لوبیا مناسب‌ترین منابع تأمین پروتئین به شمار می‌آیند.

طب سنتی و ریزش مو

همان‌طور که اشاره شد، از دیدگاه طب سنتی با مصرف خوراکی و موضعی برخی از محصولات ارگانیک می‌توان به سلامت موها کمک نمود. در ادامه برخی از مؤثرترین داروی گیاهی برای ریزش مو را معرفی خواهیم نمود.

• حنا و درمان ریزش مو

حنا یک نوع گیاه بسیار مفید و پرکاربرد در طب سنتی بوده و مصرف آن از قدمت طولانی‌مدتی برخوردار است. از دیدگاه طب سنتی، با گذاشتن حنا بر روی موها و پوست سر می‌توان به کاهش ریزش مو کمک کرد. این گیاه با افزایش گردش خون در ناحیه سر، موجبات رویش سریع‌تر موها را فراهم می‌آورد. شایان‌ذکر است که استفاده بیش‌ازحد این گیاه می‌تواند باعث التهابات پوستی شود.

• گیاه سدر

درخت سدر، یکی دیگر از گیاهان محبوب و پرخاصیت در طب سنتی به شمار می‌آید. این گیاه به دلیل خاصیت‌های درمانی خود شهرت داشته و توسط متخصصین طب سنتی برای درمان مشکلات پوست و مو تجویز می‌گردد. ویتامین‌ها و خواص موجود در سدر، علاوه بر تقویت موها به برطرف سازی موخوره و شوره نیز کمک می‌نماید.

• مورد

گیاه مورد نیز از خواص بی‌شماری برخوردار است. متخصصین طب سنتی با ترکیب این گیاه با برخی گیاه‌های دیگر مانند حنا و سدر به درمان ریزش مو می‌پردازند. این گیاه از خواص ضد قارچی و ضدالتهابی برخوردار بوده و به درمان سایر عارضه‌های پوست و مو نیز کمک می‌نماید.

• درمان ریزش مو با آلوئه‌ ورا

آلوئه‌ ورا دارای خواص تسکین‌دهنده بوده و به بازسازی فولیکول‌های مو کمک می‌کند. این گیاه به کاهش سبوم کمک نموده و رویش مجدد موها را تسهیل می‌سازد.

• جنسینگ

خواص موجود در جنسینگ نیز به رویش موها کمک می‌نماید. مصرف خوراکی این گیاه به سلامت عمومی بدن کمک کرده و مصرف موضعی آن نیز می‌تواند موجبات افزایش جریان خون در پوست سر را فراهم آورد.

• آب پیاز

بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط مجله درماتولوژی، خواص موجود در آب پیاز می‌تواند به فعال‌سازی ریشه موها کمک کند. در طب سنتی نیز استفاده از پیاز توصیه شده و برای بهره‌جویی از خواص پیاز، می‌توان آن را به صورت  موضعی مصرف نمود.

• روغن آرگان

روغن آرگان نیز در طب سنتی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این روغن که از هسته میوه درخت آرگان استخراج می‌شود، تأثیرات بسیار مطلوبی را در سلامت پوست و مو به ارمغان می‌آورد. خواص این روغن باعث کاهش ریزش مو شده و به احیای مجدد موها کمک می‌نماید.

• ماساژ سر با روغن‌های گیاهی

ماساژ سر به‌تنهایی نیز باعث افزایش گردش خون در ناحیه سر می‌شود. همچنین با کمک روغن‌های ارگانیک و خانگی نیز می‌توان اثرات ماساژ سر را افزایش داده و سلامت موها را تضمین نمود. همچنین با ترکیب برخی از روغن‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توان ماسک‌های خانگی مؤثری را تولید نمود. مطالعه مقاله بهترین روغن برای ریزش مو توصیه می شود.

• چهل گیاه برای مو

مصرف موضعی چهل گیاه می‌تواند ریزش مو را کاهش دهد. همچنین با مصرف موضعی شامپو چهل گیاه می‌توان به کاهش التهاب پوست سر، سفیدی زودرس موها و کاهش چربی اضافی پوست سر نیز کمک شایانی نمود.

• بابونه

بابونه از خواص ضدعفونی‌کننده برخوردار بوده و رشد موها را تحریک می‌کند. بابونه از خواص درمانی بی‌نظیری برخوردار بوده و این گیاه می‌تواند برای برطرف سازی خشکی موها، درمان موخوره و درمان شوره سر نیز کاربرد مؤثری داشته باشد.

درمان گیاهی ریزش مو با روغن‌های گیاهی

چنانچه ماساژ سر با کمک روغن‌های ارگانیک مانند روغن آرگان، روغن‌زیتون، روغن جوجوبا، روغن نارگیل و برخی روغن‌های دیگر صورت گیرد، می‌توان به سلامت موها کمک کرده و از ریزش مو جلوگیری نمود. البته این روغن‌ها باید توسط متخصصین و بر اساس ویژگی‌های پوستی فرد تجویز شوند. پیش از استفاده از هریک از روغن‌های ذکرشده، ابتدا از عدم حساسیت نسبت به آن‌ها اطمینان حاصل کنید.

• روغن نارگیل

به عقیده متخصصین طب سنتی، برای رفع بیماری‌های پوست سر می‌توان از روغن نارگیل بهره‌جویی نمود. با اعمال این روغن بر روی پوست سر و ماساژ دادن آن می‌توان موجبات سلامت موها را فراهم آورد. برای بهره‌گیری از مزایای روغن نارگیل، می‌توان این اقدام را هر شب یا یک‌شب در میان انجام داد.

• روغن سیاه دانه

روغن سیاه‌دانه به خواص ضدالتهابی و ضد میکروبی خود معروف است. همچنین این روغن غنی از اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 بوده که می‌توانند به افزایش گردش خون در پوست سر کمک کرده و فولیکول‌های مو را تقویت نمایند. با گردش متعادل خون در ناحیه سر، فولیکول‌های مو توان مبارزه با عوامل ریزش را خواهند داشت.

• روغن خردل

یکی از مهم‌ترین خواص روغن خردل، جلوگیری از ریزش مو است؛ روغن خردل حاوی موادی است که موها را در برابر ریزش، خشکی و آسیب‌دیدگی محافظت می‌نماید. همچنین این روغن با حفظ رطوبت پوست سر به جلوگیری از ابتلا به عفونت و قارچ‌های پوستی در این ناحیه کمک می‌کند. برای بهره‌گیری از مزایای روغن خردل، ابتدا آن را بر روی ناحیه سر ماساژ داده و اجازه دهید حداقل 2 ساعت بر روی سر باقی بماند.

• روغن‌ زیتون

چنانچه به ریزش مو مبتلا باشید، روغن‌زیتون یکی از مؤثرترین راهکارهای درمانی خانگی به شمار خواهد آمد. برای افزایش خواص روغن‌زیتون، می‌توانید آن را با سایر روغن‌ها و یا برخی مواد مانند آب‌لیمو و عسل ترکیب کرده و ماسک خانگی بسازید. طرز تهیه هر یک از این ماسک‌ها و روش از استفاده از آن‌ها را می‌توانید در سایر مقالات وب‌سایت مشاهده کنید.

• روغن کندش

روغن کندش نیز سرشار از انواع مواد مغذی بوده که می‌توانند برای سلامت و رویش موها بسیار مفید واقع شوند. طبیعت گرم و خشک روغن مذکور، سبب تحریک ریشه مو شده و به تغذیه فولیکول‌ها کمک شایانی می‌نماید. برای مصرف این روغن، ابتدا سر را شسته و روغن را در ناحیه مدنظر ماساژ دهید. پس از گذشت 2 ساعت ناحیه را مورد شستشو قرار دهید.

• روغن جوجوبا

روغن جوجوبا نیز یکی از موارد مؤثر برای درمان ریزش مو به شمار می‌آید. برای بهره‌جویی از این روغن با هدف جلوگیری از ریزش مو، آن را روزانه به مدت 15 الی 20 دقیقه بر روی کف سر خود ماساژ دهید. این اقدام باعث می‌شود تا فولیکول‌ها مرطوب شده و ریزش مو کاهش یابد.

درمان نازک شدن مو در طب سنتی

افراد به دلایل گوناگونی با نازک ‌شدن موها مواجه می‌شوند. این مسئله می‌تواند به دنبال مشکلات تیروئیدی، کمبود مواد مغذی و یا تنبلی تخمدان بروز نماید. عوامل ژنتیکی نیز نقش مهمی در ایجاد این مشکل دارند. طب سنتی به‌عنوان یک راهکار مکمل درمانی و با تعدیل مزاج به درمان این عارضه می‌پردازد. بنا بر توصیه‌های این علم، برای درمان نازکی موها می‌توان موارد زیر را دنبال نمود:

1. طب سنتی توصیه می‌کند که افراد دارای پوست سر خشک و موهای نازک، در رژیم غذایی خود از مواد غذایی طبع گرم و خشک بهره‌جویی کنند. در این راستا، مصرف به‌اندازه برخی از مواد غذایی طبع گرم مانند پیاز، سیر، تره، تربچه، نعناع، جعفری و زیتون می‌تواند مفید واقع گردد.
2. افراد دارای پوست سر چرب، می‌توانند از مزایای ماساژ سر با روغن مورد یا شامپو حاوی مورد بهره‌جویی کنند. نوشیدن شربت مورد نیز می‌تواند اقدام مؤثری تلقی گردد.
3. ماساژ سر با روغن داغ، ژل آلوئه‌ ورا، سرکه سیب و یا تخم‌مرغ نیز می‌تواند به سلامت موها کمک شایانی کند.

بهترین داروی گیاهی برای ریزش مو چیست؟

طب سنتی به درمان بسیاری از بیماری‌ها با داروهای گیاهی شهرت دارد. این علم برای کاهش ریزش مو نیز از خواص گیاهان دارویی بهره‌جویی می‌نماید. اثرات مطلوب طب سنتی بر کاهش ریزش مو را نمی‌توان نادیده گرفت؛ اما باید توجه داشت که در بسیاری از موارد طب سنتی تنها به‌عنوان راهکار مکمل درمانی مؤثر بوده و از آنجایی که دلایل ابتلا به ریزش مو متفاوت هستند، نمی‌توان از یک فرمول واحد یا محصولی به‌عنوان قویترین گیاه ریزش مو یاد نمود.

مواردی وجود دارند که در خصوص اثرات درمانی آن‌ها در طب سنتی و طب نوین اشتراک نظر وجود دارد. متخصصین طب سنتی و متخصصین پوست و مو همواره بر اعمال یک رژیم غذایی ارگانیک، کاهش میزان استرس و کاهش مصرف محصولات بهداشتی شیمیایی برای کمک به سلامت موها تأکید داشته‌اند. همچنین به عقیده این متخصصین با ماساژ سر با کمک برخی از روغن‌های ارگانیک می‌توان به گردش خون در ناحیه سر و افزایش اکسیژن‌رسانی به فولیکول‌ها کمک نمود؛ اما برای اطمینان از دریافت نتایج مطلوب، پیش از مصرف این محصولات می‌بایست به یک متخصص پوست و مو مراجعه صورت گرفته و عامل ریزش مو شناسایی گردد.

چه گیاهی ریزش مو را درمان می‌کند؟

در طول مطلب با برخی از دستورالعمل‌های طب سنتی برای درمان ریزش مو آشنا شدیم. علاوه بر موارد ذکرشده، برخی گیاهان دارویی نیز می‌توانند به کاهش ریزش مو کمک کنند. از دیدگاه طب سنتی، برخی از مؤثرترین داروهای گیاهی برای درمان ریزش مو عبارتند از:

• رزماری

در میان گیاه‌های مؤثر برای درمان ریزش مو، رزماری یکی از مواردی است که نتایج مطلوب استفاده از آن، در آزمایشات بالینی مشاهده و اثبات شده است. نتایج حاصل از این آزمایشات نشان داده است که رزماری با بهبود گردش خون در پوست سر، به رویش موها کمک مؤثری می‌کند.

• گیاه دم اسب

امروزه در طب سنتی از گیاه دم اسب به‌عنوان مؤثرترین گیاه ضد ریزش مو یاد می‌شود؛ چراکه، این گیاه منبعی طبیعی از سیلیس می‌باشد. این ماده معدنی به دریافت مواد مغذی توسط فولیکول‌ها کمک کرده و موجب تقویت موها می‌شود.

• گزنه

بر اساس تحقیقات صورت گرفته، گزنه از خواص ضدالتهابی مؤثری برخوردار بوده و این گیاه برای حفظ سلامت پوست سر می‌تواند مفید باشد. این گیاه سرشار از آنتی‌اکسیدان بوده و منبعی مناسب از ویتامین‌های A، B، C، آهن، پتاسیم و منیزیم به شمار می‌آید.

سوالات متدوال

آیا طب سنتی برای درمان ریزش مو کافی است؟

راهکارهای سنتی می‌توانند به کاهش ریزش مو کمک کنند؛ اما اگر به دنبال نتایج پایدار و مؤثری هستید، می‌بایست به یک متخصص مجرب پوست و مو مراجعه کرده و از ایمن‌ترین و مدرن‌ترین تکنیک‌های درمانی بهره‌جویی نمایید.