ریزش مو ارثی از رایج‌ترین انواع ریزش مو است که هم در زنان و هم در مردان مشاهده می‌شود. ریزش مو ژنتیکی بعضی اوقات به صورت تدریجی و گاهی اوقات به صورت ناگهانی بروز پیدا می‌کند. آلوپسی آندروژنیک، ریزش با الگوی زنانه و ریزش با الگوی طاسی مردانه از انواع ریزش مو ژنتیکی محسوب می‌شوند.
علائمی مانند عقب رفتن خط موی فرد، کاهش ضخامت تارهای مو، ریزش بیش از حد مو روی بالش یا کف حمام جزو مراحل الگوی طاسی مردانه به حساب می‌آیند. روش‌های بسیار متنوعی برای درمان ریزش مو ارثی بیان شده است که برخی از این راه‌ها، موثر و برخی از راه‌ها بی‌نتیجه است و صرفا باعث هدر رفت پول و وقت زیباجو می‌شود به همین سبب در این مطلب به صورت مختصر برخی از مهمترین راه‌های قطعی درمان ریزش مو ژنتیکی بیان می‌شود.
مهم ترین دلایل ریزش مو ژنتیکی
دلایل ریزش مو ژنتیکی به هورمون‌های جنسی افراد و سیستم ایمنی آنها ارتباط دارد. ژن عامل ریزش مو می‌تواند از پدر، مادر یا از هر دو والد به فرزند منتقل شود.
هورمونی به نام دی هیدروتسترون، که جزو هورمون‌های جنسی مردانه و از خانواده تستوسترون است؛ مهمترین علت ریزش مو ارثی در مردان به حساب می‌آید؛ زیرا این هورمون جنسی به فولیکول‌های مو متصل می‌شود و در چرخه مو تاثیر می‌گذارد. به مرور زمان چرخه رشد موها کوتاه‌تر می‌شود و فولیکول‌ها سریعا وارد فاز ریزش می‌شوند. موهایی که در مراحل بعدی رشد می‌کنند؛ ظریف‌تر و کوتاه‌تر هستند. این چرخه آنقدر ادامه پیدا می‌کند که در نهایت فولیکول‌های مو از بین می‌روند و فرد دچار ریزش موی ارثی می‌شود.
علت دقیق ریزش موی ارثی در زنان، هنوز کاملاً مشخص نشده است اما هورمون‌های آندروژن بی‌تاثیر و بی‌ارتباط با ریزش مو ارثی در زنان نیست. افزایش بیش از حد آندروژن‌ها مانند تستوسترون و کاهش بیش از حد و ناگهانی هورمون استروژن را می‌توان مهمترین علت ریزش مو ارثی در زنان دانست.
برخی از بیماری‌های خود ایمنی مانند آلوپسی آره آتا بی ارتباط با ریزش مو ژنتیکی نیستند و می‌توانند جزو دلایل ریزش مو ژنتیکی در زنان و مردان قلمداد شوند. ریزش مو ژنتیکی در زنان بیشتر باعث کاهش تراکم کلی موهای سر و نازک شدن موها می‌شود. این کاهش تراکم بیشتر در طرفین خط فرق، طاسی قابل مشاهده در خط فرق و افزایش ناحیه کم پشت در دو طرف خط فرق مشاهده می‌شود.
سن ریزش موی ارثی
ریزش مو می‌تواند از سنین نوجوانی شروع شود و در برخی موارد ممکن است تا زمانی که دوران بازنشستگی را پشت سر نگذارید اتفاق نیفتد. به طور کلی، افرادی که استعداد ریزش موی ارثی دارند از سنین 30 و 40 سالگی متوجه علائم ریزش مو می‌شوند. اوج ریزش مو در شدیدتر حالت خود اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که افراد به 60 سالگی و بالاتر می‌رسند با این حال در موارد استثنا ممکن است 45 سالگی و یا سنین دیگر این اتفاق رخ بدهد.
در واقع باید دید که در چه سنی، فاکتورهای موثر در ریزش مو (مانند اختلالات هورمونی، استرس، استعداد ژنتیکی و یا سو هاضمه) بیشترین تداخل را با یکدیگر پیدا می‌کنند و به اوج اختلال می‌رسند.
نشانه های ریزش موی ارثی
از کجا بفهمیم ریزش مو ارثی داریم؟ طاسی با الگوی ارثی شایع ترین علت ریزش مو است که برخلاف باور عموم، یک بیماری نیست بلکه یک وضعیت طبیعی است که به دلیل ترکیبی از ژنتیک، سطوح هورمونی و روند پیری ایجاد می‌شود. در حالت کلی ریزش موی ارثی معمولاً با الگوی آن و سابقه ریزش موی مشابهی که اعضای خانواده را تحت تأثیر قرار می‌دهد، تشخیص داده می‌شود. به همین دلیل در بیشتر افراد، هیچ آزمایش دیگری لازم نیست. با این حال در زنان، اولین علامت قابل توجه ریزش موی ارثی معمولاً نازک شدن کلی یا ریزش تکه‌ای است. هنگامی که یک مرد ریزش موی ارثی دارد، اولین علامت اغلب عقب رفتن خط مو یا نقطه طاسی در بالای سر او است.
جلوگیری از ریزش مو ارثی
به طور کلی از ریزش موی ارثی نمی‌توان پیشگیری کرد چراکه همانطور که در بالا گفتیم، این ریزش در اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی، سطوح هورمونی و روند پیری ایجاد می‌شود. با این حال درمان‌های معتبر پزشکی وجود دارد که می‌توانند رشد مو را حفظ، بهبود و بهینه کنند. ازجمله این داروها می‌توان به ماینوکسیدیل، فیناستراید و اسپیرونولاکتون (یک داروی خوراکی) اشاره کرد. ماینوکسیدیل موضعی یک محلول معروف است که مورد تایید FDA (سازمان داروی امریکا) برای جلوگیری از ریزش مو در مردان و زنان قرار گرفته است.
ریزش مو ارثی از چند سالگی شروع می شود؟
به طور دقیق نمی‌توان زمان ریزش موی ارثی را تخمین زد. پزشکان با توجه به تحقیقات و بررسی‌های آماری تنها می‌توانند زمان احتمالی ریزش موی ارثی را حدس بزنند. برخی افراد گمان می‌کنند که ریزش مو ارثی برای افراد بالاتر از ۳۰ سال اتفاق می‌افتد در حالی که ریزش مو ارثی می‌تواند نوجوانان را نیز درگیر کند. احتمال ریزش موی ژنتیکی در نوجوانان بسیار کم است اما غیر ممکن نیست.
ممکن است پسرانی که در سنین ۱۵ سال به بالا هستند؛ دچار ریزش مو از نوع آلوپسی شوند و با افزایش سن این عارضه در آنها ادامه‌دار باشد. کسانی که مبتلا به آلوپسی آندروژنیک هستند ممکن است در سنین ۲۰ سالگی، شاهد ریزش موهای خود باشند که این ریزش با افزایش سن بیشتر می‌شود. بیشتر از ۲۰ درصد افراد مبتلا به طاسی الگوی مردانه ریزش مو را از سنین ۲۰ سالگی مشاهده می‌کنند.
برخی افراد نیز در سن سی سالگی شاهد ریزش موی خود با الگوی طاسی مردانه هستند؛ ۲۵ درصد این افراد طاسی کامل را تا سن ۵۰ سالگی تجربه می‌کنند. به طور کلی ۵۰ درصد مردان مبتلا به آلوپسی آندروژنیک تا سن ۵۰ سالگی دچار ریزش موی شدید و طاسی کامل می‌شوند.
برخی از مردان نیز تا سن ۵۰ سالگی در وضعیت عادی هستند و به صورت ناگهانی در این سن با ریزش مو و طاسی سر مواجه می‌شوند. اکثر افراد مبتلا به ریزش موی ژنتیکی تا سن ۶۶ سالگی بیشتر از ۶۵ درصد موهای خود را از دست می‌دهند. با توجه به نکات ذکر شده؛ نمی‌توان به طور دقیق زمان شروع ریزش مو را برای افراد تخمین زد.
سن شروع ریزش مو ژنتیکی در زنان با مردان متفاوت است. اکثر زنانی که دارای ژن ریزش مو هستند؛ بعد از سن یائسگی و با کاهش شدید هورمون‌های استروژن ریزش مو را تجربه خواهند کرد. تنها ۳ درصد از زنان مبتلا به طاسی ارثی در سنین زیر ۳۰ سال هستند و ۱۶ درصد آنها نیز بین ۳۰ تا ۵۰ سال سن دارند.
آیا ریزش مو ارثی درمان دارد؟
در بین بسیاری از مردم رایج شده است که ریزش مو ارثی هیچگونه درمانی ندارد و فرد باید با این موضوع از نظر روانی کنار بیاید. در حالی که هم در طب مدرن و هم در طب سنتی این نظر نقض شده است و برای افراد مبتلا به ریزش موی ارثی راهکارهای موثر درمانی در نظر گرفته شده است.
طب سنتی با توجه به بررسی مزاج برای درمان ریزش مو ارثی زنان و مردان اقدامات لازم را انجام می‌دهد. در طب مدرن هم روش‌های مختلف تهاجمی و غیر تهاجمی برای درمان ریزش مو به کار برده می‌شود. الگوی ریزش مو، دلیل ریزش مو، جنس، سن، میزان ریزش مو و ضخامت تارهای مو در تعیین روش درمانی بسیار موثر هستند.
برخی از جدیدترین درمان ریزش مو ارثی عبارتند از:
تزریق استروئید
گاهی اوقات دلیل ریزش موی ژنتیکی، نقص سیستم ایمنی بدن است؛ به این معنی که سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های موی شخص حمله می‌کند و باعث ریزش مو می‌شود. این نوع ریزش مو تحت عنوان آلوپسی آره آتا شناخته می‌شود که ریشه ژنتیکی دارد. در اغلب موارد این نوع ریزش مو به صورت خود به خودی درمان می‌شود؛ اما در برخی از موارد نیز بهبودی حاصل نمی‌شود که در این موارد پزشکان از تزریق استروئید برای توقف ریزش مو و درمان استفاده می‌کنند. ریزش مو در این بیماری به صورت سکه‌ای مشاهده می‌شود و ممکن است نقاط دیگر بدن مانند ریش و سبیل را نیز درگیر کند. تزریق استروئید باعث سرکوب سیستم ایمنی بدن می‌شود و سیستم ایمنی دیگر به فولیکول‌های مو حمله‌ور نمی‌شود.
پی آر پی
در روش پی آر پی پلاسمای خون شخص به داخل پوست سر تزریق می‌شود. این کار باعث افزایش جریان خون در سر می‌شود. این روش با تغذیه فولیکول‌های مو، آنها را وارد فاز رشد می‌کند. این روش درمانی برای کسانی مناسب است که به طاسی مبتلا نشده‌اند و در حال ریزش مو هستند. افرادی که به طاسی مبتلا شده‌اند و فولیکول مو در آنها به طور کامل از بین رفته است این روش نمی‌تواند تاثیرگذار باشد.
کاشت مو
به طور قطع مطمئن‌ترین روش برای درمان طاسی کاشت مو است. کاشت مو به روش‌های مختلف تهاجمی و غیر تهاجمی انجام می‌شود. روش‌هایی مانند fut، sut، ,fit کاشت مو با ربات،SFU پلاس تنها بخشی از روش‌های کاشت مو در ایران هستند که توسط کلینیک‌های معتبر پزشکی انجام می‌شوند. خواب مو، عمق ریشه مو، تراکم بانک موی هر فرد، ضخامت تارهای مو، سن فرد، بودجه فرد، امکانات و خدمات کلینیک پزشکی، مهارت پزشک و دلیل ریزش مو از جمله پارامترهای موثر در تعیین روش کاشت مو به حساب می‌آیند. به طور کلی دو روش برداشت مو از بانک مو وجود دارد که تحت عنوان روش‌های fut وFIT تقسیم‌بندی می‌شوند. در کاشت مو روش اف یو تی پزشک از طریق برش و انجام جراحی در محل بانک مو، گرافت‌های مو را استخراج می‌کند و آنها را برای کاشت در محل آماده می‌کند.
روش FIT یک روش غیرتهاجمی است که به زیر شاخه‌های متعددی تقسیم‌بندی می‌شود. دستگاه مورد استفاده در این روش، نوع روش برداشت را مشخص می‌کند. هرچقدر میکروموتورهای به کار برده شده در دستگاه‌ها، هوشمندتر و دقیق‌تر باشند؛ تراکم موهای کاشته شده بیشتر خواهد بود.
آیا ریزش مو ارثی با طب سنتی درمان می شود؟
در خصوص روش‌های درمانی در طب سنتی نظریه‌های متعددی وجود دارد. برخی از پزشکان طب مدرن، اعتقاد به طب سنتی ندارند و از نظر آنها امکان درمان ریزش مو ارثی با طب سنتی وجود ندارد. برخی از پزشکان طب مدرن نیز به معجزه طب سنتی واقف هستند و اعتقاد دارند که ریزش مو ارثی را می‌توان از طریق این طب درمان کرد. برخی از تجربیات اثبات کرده است که امکان درمان ریزش مو ارثی از طریق روش‌های طب سنتی مانند حجامت، زالو درمانی و استفاده از گیاهان دارویی وجود دارد. البته این موضوع را باید در نظر گرفت که استفاده از روش‌های طب سنتی زمان‌بر است و فرد باید برای درمان صبر و حوصله زیادی به خرج دهد. از طرفی طب سنتی برای کسانی که در حال ریزش مو هستند و فقط نقاطی از سر طاس شده است درمان قطعی دارد.
این نکته را نیز باید در نظر گرفت که جوابدهی روش‌های طب سنتی از هر شخص به شخص دیگر، متفاوت است و ممکن است برخی از افراد از این روش‌ها نتیجه‌ای نگیرند. به وجود آمدن روش‌های مدرنی مانند کاشت مو، باعث شده است که افراد از روش‌های درمانی موجود در طب سنتی بی نیاز باشند چرا که این روش‌های مدرن برای همگان جواب می‌دهد و فرد نتیجه را سریعا مشاهده می‌کند.
برای رویش مجدد مو چه بخوریم؟
کمبود مواد مغذی می تواند بر سلامت مو تأثیر بگذارد به همین دلیل باید بدانید که بهترین مواد غذایی برای رشد مو، غذاهایی هستند که ارزش غذایی بالایی دارند مانند تخم مرغ، سبزیجات برگ دار و ماهی‌های چرب. با این حال، سرعت رشد و سلامت مو به عوامل زیادی از جمله سن، سلامت عمومی بدن، ژنتیک، قرار گرفتن در معرض محیط، داروها و رژیم غذایی بستگی دارد. درست است که تحقیقات بیشتری برای درک ارتباط بین مواد خوراکی و ریزش مو مورد نیاز است، با این حال پزشکان عقیده دارند که موارد زیر در رویش مجدد مو موثر هستند:
بهترین قرص برای ریزش موی ارثی
ویتامین و مواد معدنی
ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در غذا نقش مهمی در چرخه رشد فولیکول مو و در گردش سلولی ایفا می‌کنند. مطالعات نشان می‌دهند که مصرف ویتامین‌های B12 و D، بیوتین، ریبوفلاوین، آهن، زینک و سایر مواد مغذی موجب رویش مجدد مو می‌شوند.
تخم مرغ
تخم مرغ منبعی غنی از پروتئین و بیوتین است، دو ماده مغذی که برای رشد مو ضروری هستند.
انواع توت
توت‌ها سرشار از ترکیبات و ویتامین‌های مفیدی هستند که می‌توانند از رشد مو حمایت کنند. آنها حاوی ویتامین C می‌باشند که دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی است. آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند به محافظت از فولیکول‌های مو در برابر آسیب مولکول‌های مضر به نام رادیکال‌های آزاد کمک کنند (این مولکول‌ها به طور طبیعی در بدن و محیط وجود دارند).
اسفناج
اسفناج یک سبزی سالم است که مملو از مواد مغذی مفیدی مانند فولات، آهن و ویتامین‌های A و C می‌باشد که همگی برای رشد مو مهم هستند. اما به یاد داشته باشید که مصرف بیش از حد ویتامین A در واقع می‌تواند منجر به ریزش مو شود! پس در نصرف آن افراط نکنید.
ماهی‌های چرب
ماهی‌های چرب مانند سالمون، شاه ماهی و ماهی خال مخالی دارای مواد مغذی هستند که می‌توانند رشد مو را تقویت کنند زیرا آنها منابع عالی اسیدهای چرب امگا 3 هستند. مصرف مکمل‌های حاوی امگا 3 و امگا-3 6 اسید چرب و همچنین آنتی اکسیدان‌ها باعث کاهش ریزش مو و افزایش تراکم مو می‌شوند.
آجیل
آجیل خوشمزه و حاوی انواع مواد مغذی است که برای رشد مو مهم هستند. برای مثال، یک اونس (28 گرم) بادام، 48 درصد از نیاز روزانه شما به ویتامین E را تامین می‌کند که برای رشد مو بسیار مهم است.
دانه‌ها
دانه‌ها نیز سرشار از مواد مغذی با کالری نسبتا کمی هستند؛ جالب است بدانید که بسیاری از این مواد مغذی برای رشد مو نیز مهم هستند. این مواد حاوی ویتامین E، روی (زینک) و سلنیوم هستند. برای مثال یک اونس (28 گرم) تخمه آفتابگردان تقریبا 50 درصد از نیاز روزانه شما به ویتامین E و طیف گسترده‌ای از ویتامین‌های B را برای موها تامین می‌کند.
لوبیا
لوبیا یک منبع گیاهی عالی از پروتئین است که برای رشد مو ضروری است! لوبیا نیز منبع خوبی از زینک می‌باشد که به چرخه رشد و ترمیم مو کمک می‌کند. یک وعده 100 گرمی لوبیا تا 14 درصد از نیاز روزانه زینک یک زن و 10 درصد مردان را تامین می‌کند.
گوشت قرمز
گوشت جزء اصلی رژیم غذایی بسیاری از افراد می‌باشد و سرشار از مواد مغذی است که می‌تواند به رشد مو کمک کند. پروتئین موجود در گوشت به رشد مو و ترمیم و تقویت فولیکول‌های مو کمک می‌کند. یک وعده 100 گرمی گوشت پخته شده، 29 گرم پروتئین دارد.
قوی‌ترین محلول رویش مجدد مو
نازک شدن مو صرف نظر از جنسیت و سن افراد ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد. خوشبختانه، محصولات و مواد خاصی وجود دارد که می‌توانند به کند کردن یا حتی معکوس کردن روند نازک شدن مو کمک نمایند و موها را پرپشت و سالم نگه دارند. قوی‌ترین محلول‌های رویش مجدد مو عبارت هستند از:
- بهترین محلول برای زنان و مردان استفاده از محلول تاییده شده ماینوکسیدیل (یا همان Rogaine) است که مادام العمر باید آن را ادامه داد.
- استفاده از کوکتل‌های مزوتراپی که حاوی طیف وسیعی از ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌باشند.
رویش مجدد موهای ریخته شده در زنان
برخی از خانم‌ها می‌پرسند که آیا موهای ریخته شده‌شان امکان رویش مجدد دارند؟ باید بگوییم که بستگی دارد! دکتر روحانی می‌گویند: اگر یک فولیکول مو بسته شده، زخمی شده باشد، یا اخیراً موی جدیدی تولید نکرده باشد، آنگاه نمی‌تواند یک موی جدید را رشد بدهد. اما اگر فولیکول هنوز دست نخورده باشد چراکه نه؟ امکان رشد مجدد موها یا بهبود سلامت موهای نازک موجود وجود دارد و لازم است با مصرف ویتامین‌ها، مواد دارویی موثر و از بین بردن موانع رویش مو (مثل اختلالات هورمونی، استرس و فشار روانی و …) آن را درمان کرد.
جدیدترین درمان ریزش مو ارثی
افرادی که برای درمان ریزش مو ارثی خود روش کاشت مو را انتخاب می‌کنند باید در قدم اول یک کلینیک معتبر برای کاشت مو انتخاب کنند. تجهیزات کلینیک، نوع روش کاشت مو و مهارت پزشکان یک کلینیک تاثیر بسیار زیادی در نتیجه کاشت به همراه دارد. مراجعه به کلینیک‌های غیرمعتبر می‌تواند عوارض ناخوشایندی چون عفونت محل برش، ایجاد اسکار در محل برش و ریزش غیرطبیعی مو بعد از کاشت را به همراه آورد.
برای کاشت مو به چه کلینیکی مراجعه کنم؟
کلینیک رز یکی از معتبرترین کلینیک‌های کاشت موی کشور است که مدرن‌ترین تجهیزات کاشت مو در کشور را دارد و با استفاده از روش‌های غیرتهاجمی و موثر اقدام به کاشت مو می‌کند. می‌توانید برای مشاوره کاشت مو به این کلینیک مراجعه کنید و از نزدیک رضایتمندی‌ها و تجهیزات این کلینیک را مشاهده کنید سپس برای کاشت مو تصمیم بگیرید.
درمان ریزش موی ارثی، یک فرایند زمان‌بر است و نیاز به صبر و حوصله دارد. اما با انتخاب روش مناسب و تعهد به دنبال کردن برنامه درمانی، می‌توانید به نتایج دلخواه خود برسید و از مزایای بی‌شماری که ذکر شد، بهره‌مند شوید.
شما چه تجربه‌ای از درمان ریزش موی ارثی دارید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
آیا ریزش موی ژنتیکی همان آلوپسی است؟